Pagina's

donderdag 10 december 2009

Wat er foutgaat als ik mijn bronnen check

Blogkermis: Welke criteria hanteren bibliobloggers voor kwaliteit van hun eigen informatie?

Nu ik de reacties lees van andere bibliobloggers, begint het ineens ook bij mij te kriebelen. Dus mag ik daar toch nog wat over zeggen?



Ik denk namelijk dat ik ontzeeettend goed mijn bronnen etc. check. Ik probeer per slot van rekening toch al een paar jaar studenten te leren dat goed te doen en kan flink veel tijd besteden aan het zoeken van wetenschappelijke literatuur om mijn mijn blogposts te onderbouwen (mijn opvatting van 'kwaliteit' hangt nauw samen met mijn vorige beroep als wetenschapper; als iemand het elegant verwoordt, het bij voorkeur onderbouwd met een elegant experiment in een peer-reviewed tijdschrift, dan is dat wat mij betreft kwaliteit). Maar als ik kritisch kijk naar mijn output.. ja.. dat verschilt soms toch nog van het beeld in mijn eigen hoofd.
Een paar van mijn 'zwakkere punten':

The bandwagon effect: iets aanzien voor kwaliteit simpelweg omdat de rest dat ook vindt. Tuurlijk, mijn sociale netwerk levert me veel interessante tips op en bepaalde mensen zie ik echt wel als autoriteit op mijn vakgebied. Maar mensen kunnen ongelijk hebben (hoelang heeft de mensheid gedacht dat de aarde plat was?... juist). Ik mag best kritischer zijn..

De conformation bias: de neiging om naar informatie te zoeken die mijn eigen mening bevestigt. Dat wordt pas echt evident op het moment dat ik tegen informatie aanloop die dat niet doet. Dan ga ik pas echt hardcore bronnen checken om te zien of het echt wel klopt. Waarom doe ik dat niet zo serieus als ik het eens ben met datgene wat er staat? Bijvoorbeeld: toen ik literatuur zocht over de Journal Impact Factor een paar blogposts geleden, ben ik snel genoeg gestopt met zoeken nadat ik een aantal artikelen gevonden had die de nadelen van de JIF bespraken, ondanks dat dit oude bronnen waren. Maar deze bronnen bevestigden wat ik toch al dacht, en deden dat bovendien op hele elegante wijze.

Selection bias: De manier waarop ik mijn informatie verzamel is allesbehalve systematisch en objectief. Dat is misschien wat vreemd, juist omdat ik de systematische manier van zoeken naar literatuur die bij Evidence Based Medicine/Practice helemaal geweldig vind. Maar dat doe ik zelf niet. Ik lees vooral datgene waar ik toevallig tegenaan loop, op de plekken waar ik altijd al kom. Dat komt deels omdat ik moeite heb een goede database te vinden waarin al mijn vakliteratuur zich bevindt, en deels omdat ik beperkt wordt door de hoeveelheid tijd die ik kan besteden aan een literatuurzoektocht (voor klanten is natuurlijk een ander verhaal; want dat is mijn werk).

Toch.. wil ik beargumenteren dat dit niet altijd even erg is. Het bibliotheekvak (en vele andere vakgeken) is een vak waar geen absolute waarheid of allerbeste manier van doen bestaat. In de geneeskunde is het vinden van de beste bronnen op je vakgebied (letterlijk) van levensbelang. Maar in ons vak is dat in veel mindere mate het geval. Zowieso omdat dit vak dat een vele pragmatischere insteek vraagt; namelijk de klant gelukkig maken binnen een bepaalde hoeveelheid aan geld en tijd (waarbinnen het ook lastig is om te meten wat de 'beste' methode is). Verder ben ik me uiteraard weldegelijk bewust van mijn fouten en doe ik heus wel mijn best om naar eer en geweten mijn bronnen te selecteren.

Laten we het volgende afspreken, als je mij in de toekomst nog eens een denkfout ziet begaan, vertel me dat dan! Ik hou namelijk best wel van een kritische mening plus discussie, zelfs als die niet gestaafd wordt door elegante experimenten om het geheel te onderbouwen. Dan beloof ik dat ook bij jou te doen en houden we elkaar zo scherp ;-)

NB. bovenstaande biases komen met name uit de besliskundeliteratuur; een mooi basisboek over dit onderwerp is bijvoorbeeld: ‘Thinking and deciding’ (2008) from J. Baron
Photo: by Franco Folini

Geen opmerkingen:

Een reactie posten